Texte 1 : « L’entrée des Enfers », p. 83

 

1

Ibant obscuri

 

 

2

sola sub nocte

 

 

3

per umbram

 

 

4

perque domos vacuas

 

 

5

et inania regna Ditis :

 

 

6

quale est iter in silvis

 

 

7

per incertam lunam

 

 

8

sub luce maligna

 

 

9

ubi condidit Juppiter

 

 

10

caelum umbra

 

 

11

et nox abstulit atra

 

 

12

rebus colorem.

 

 

13

Vestibulum ante ipsum

 

 

14

primisque in faucibus Orci

 

 

15

Luctus et ultrices Curae

 

 

16

posuere cubilia

 

 

17

pallentes habitant Morbi

 

 

18

tristisque Senectus

 

 

19

et Metus

 

 

20

et malesuada Fames

 

 

21

ac turpis Egestas,

 

 

22

terribiles visu formae,

 

 

23

Letumque Labosque

 

 

 

24

tum consanguineus Leti Sopor

 

 

25

et mala mentis gaudia

 

 

26

mortiferumque Bellum

 

 

27

adverso in limine

 

 

28

ferreique Eumenidum thalami

 

 

29

et Discordia demens

 

 

30

vittis innexa cruentis

 

 

31

vipereum crinem

 

 

32

 

 

 

33

In medio [vestibulo]

 

 

34

ulmus opaca, ingens,

 

 

35

ramos annosaque bracchia pandit

 

 

36

quam sedem (= sedes quam)

 

 

37

ferunt

 

 

38

Somnia vulgo vana tenere

 

 

39

foliisque sub omnibus haerent.

 

 

 

 

 

 

 

 

Texte 2, « Charon », manuel p. 84

 

1

Portitor horrendus

 

 

2

has aquas et flumina servat

 

 

3

terribili squalore Charon,

 

 

4

cui plurima canities inculta

 

 

5

[in] mento jacet,

 

 

6

[cui] stant lumina flammae

 

 

7

[cui] sordidus amictus

 

 

8

ex umeris nodo dependet.

 

 

9

 

 

 

 

10

Ipse ratem conto subigit

 

 

11

velisque ministrat,

 

 

12

et subvectat corpora

 

 

13

ferruginea cumba,

 

 

14

jam senior,

 

 

15

sed cruda viridisque senectus

 

 

16

deo [est].

 

 

17

Huc omnis turba effusa

 

 

18

ad ripas ruebat

 

 

19

matres atque viri,

 

 

20

defunctaque corpora vita

 

 

21

magnanimum heroum,

 

 

22

pueri innuptaeque puellae,

 

 

23

impositique [in] rogis juvenes

 

 

24

ante ora parentum :

 

 

25

quam multa lapsa cadunt folia

 

 

26

in silvis

 

 

27

autumni frigore primo,

 

 

28

aut quam multae glomerantur aves

 

 

29

gurgite ab alto

 

 

 

30

ad terram

 

 

31

ubi frigidus annus

 

 

32

trans pontum fugat

 

 

33

et terris immittit apricis.

 

 

34

Stabant

 

 

35

orantes primi transmittere cursum

 

 

36

tendebantque manus

 

 

37

ripae ulterioris amore.

 

 

38

Navita sed tristis

 

 

39

nunc hos nunc accipit illos

 

 

40

ast alios longe arcet

 

 

41

submotos arena.

 

 

42

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Texte 3 : « Enée retrouve Didon », p. 85, v. 1 à 17

 

1

Inter quas

 

 

2

Phoenissa Dido

 

 

3

recens a vulnere

 

 

4

errabat in magna silva.

 

 

5

Quam Troius heros ut primum juxta stetit

 

 

6

agnovitque obscuram per umbras

 

 

7

qualem lunam

 

 

8

qui surgere aut videt aut vidisse putat

 

 

9

primo mense

 

 

10

per nubila,

 

 

11

demisit lacrimas

 

 

12

dulcique amore affatus est :

 

 

13

“Infelix Dido,

 

 

14

verus mihi nuntius ergo venerat

 

 

15

exstinctam [esse]

 

 

16

ferroque extrema secutam [esse] ¿

 

 

17

Tibi, heu ! funeris causa fui ?

 

 

18

Per sidera juro

 

 

19

per superos [deos]

 

 

20

et si qua fides est

 

 

21

ima sub tellure

 

 

22

invitus

 

 

23

regina,

 

24

tuo de litore cessi.

 

 

25

Sed jussa deum

 

 

26

quae me nunc ire cogunt

 

 

27

has per umbras

 

 

28

per loca senta situ

 

 

29

noctemque profundam,

 

 

30

imperiis suis [me] egere ;

 

 

31

nec credere quivi

 

 

32

me tibi ferre

 

 

33

discessu

 

 

34

hunc tantum dolorem.

 

 

35

Siste gradum

 

 

36

teque ne subtrahe

 

 

37

aspectu nostro.

 

 

38

Quem fugis ?

 

 

39

Hoc quod te alloquor

 

 

40

extremum fato est. »

 

 

 

 

 

 

 

Texte 4 : « Enée et Anchise », p. 86

 

1

Is ubi Aenean vidit

 

 

 

2

tendentem adversum per gramina

 

 

 

3

alacris palmas utrasque tetendit

 

 

 

4

effusaeque (sunt) lacrimae

 

 

 

5

(in) genis

 

 

 

6

et vox excidit (ex) ore :

 

 

 

7

« Venisti tandem

 

 

 

8

tuaque exspectata parenti pietas

 

 

 

9

vicit iter durum !

 

 

 

10

Datur ora tua tueri

 

 

 

11

Nate

 

 

 

12

et audire et reddere

 

 

 

13

notas voces !

 

 

 

14

Sic equidem ducebam (in) animo futurum

 

 

 

15

Rebarque

 

 

 

 

16

tempora dinumerans

 

 

 

17

nec me cura fefellit.

 

 

 

18

Ego te accipio

 

 

 

19

per quas terras vectum

 

 

 

20

per quanta aequora !

 

 

 

21

 

 

 

 

22

Quantis periculis jactatum (te accipio)

 

 

 

23

nate !

 

 

 

24

 

 

 

 

25

Quam metui

 

 

 

26

ne Libyae regna

 

 

 

27

quid tibi nocerent !”

 

 

 

28

Ille autem :

 

 

 

29

« Tua imago

 

 

 

30

Genitor

 

 

 

31

tua tristis imago

 

 

 

 

32

saepius occurrens

 

 

 

33

me adegit

 

 

 

34

haec limina tendere.

 

 

 

35

Stant classes

 

 

 

36

(in) sale Tyrrheno.

 

 

 

37

Da jungere dextram

 

 

 

38

da, genitor,

 

 

 

39

teque ne subtrahe

 

 

 

40

amplexu nostro. »

 

 

 

41

Sic memorans

 

 

 

42

simul ora rigabat

 

 

 

43

largo fletu.